Interview met cliëntvertrouwenspersonen Houkelien en Peter
.
Vrijblijvend contact
In 2018 werden er op wens van de cliëntenraad twee onafhankelijke vertrouwenspersonen aangesteld. “Als cliënt kun je vrijblijvend contact met ons opnemen, het is niet zo dat er dan meteen van alles in werking gezet wordt. We hebben vooral een informatieve rol, als cliënt kun je laagdrempelig vragen of iemand even mee wil kijken wat je ermee wilt. Je kunt gewoon contact opnemen en dan kijken we of het bij ons past of dat iemand anders het beter op kan pakken. We proberen binnen 24 uur te reageren.”
Het heeft de voorkeur om twee mensen aan te wijzen, zodat cliënten kunnen kiezen tussen bijvoorbeeld een man en een vrouw, mensen van verschillende leeftijden en achtergronden. Ook heb je dan een achtervang bij afwezigheid of vakantie. Voor Riwis Zorg & Welzijn zijn sindsdien Houkelien Maatman en Peter van Leusden de cliëntvertrouwenspersonen.
Houkelien (39) woont in Doetinchem met haar man en twee dochters van 6 en 8 jaar. Ze werkt als coördinator buurtbemiddeling bij Buurtplein Doetinchem en als externe vertrouwenspersoon. “Het werk bij Buurtplein heeft wel raakvlakken met Riwis en er wordt soms mee samengewerkt. Af en toe komt Riwis dus voorbij en in 2018 werd ik op gesprek gevraagd door Riwis hoe ik deze rol als externe vertrouwenspersoon bij hun voor me zag.”
“Ik merkte dat ik in mijn werk en privé al gevraagd werd om te luisteren, om door te vragen en mee te denken. Tijdens een functioneringsgesprek kwam naar voren dat het ook echt een kwaliteit van me is. Ik ben de opleidingen voor vertrouwenspersoon (basisopleiding en opleiding integriteit) gaan doen en toen voelde het ook goed om het professioneel te gaan doen.”
Peter (62) woont samen met zijn vrouw in Raalte. Ze hebben twee uitwonende zonen van 30 en 32 jaar. “Op mijn 17e heb ik zeven maanden in een algemeen ziekenhuis gewerkt en daarna ben ik de psychiatrie ingegaan. Nu werk ik niet meer echt in de zorg maar meer in de P&O kant bij Dimence. Daar begeleid ik medewerkers, ben ik betrokken bij verzuimbegeleiding etc.”
“Ik ben echt in het werk als vertrouwenspersoon gerold. Een jaar of 12/13 geleden vroeg een relatie van me of ik vertrouwenspersoon bij het Nederlands Huisarts Genootschap wilde worden. Inmiddels ben ik ook nog vertrouwenspersoon bij een onderwijsinstelling en wat kleine bedrijven in de zorg. Ook ben ik klachtenfunctionaris bij Zozijn. Ik werk al mijn hele werkzame leven met mensen, deze functie is echt een mensending. Je moet gevoel hebben en betrokken zijn bij mensen. Dat doe ik al vanaf mijn 17e tot nu in allerlei vormen. Het is mijn tweede natuur.”
Ondersteuning voor de cliënt
De cliëntvertrouwenspersoon is er echt voor de cliënt. Je kunt bij hem/haar terecht als je iets kwijt wilt wat je niet kan of wil bespreken met je begeleider. Of als je niet weet wat je met een bepaalde situatie aan moet.
“Als vertrouwenspersoon staan we altijd achter de cliënt, hij moet zijn verhaal kwijt kunnen en daar kijken we zonder mening of oordeel naar. We kijken altijd naar wat voor probleem erachter ligt en proberen dat op te lossen, maar vanuit het perspectief van de cliënt.”
“Als vertrouwenspersonen samen hebben we totaal zo’n 20-25 gesprekken per jaar. De insteek is wel dat je er als cliënt eerst zelf met je begeleider uit probeert te komen. Als dat niet lukt of de cliënt blijft er langer mee lopen dan kunnen wij van meerwaarde zijn. Maar wij zijn geen klachtenfunctionaris.”
“Soms hebben we wel een gesprek met meerdere partijen, maar we vervullen niet een echte bemiddelaarsrol. We zijn er dan vooral om de cliënt te ondersteunen en ervoor te zorgen dat die zich gehoord voelt. In een voorgesprek met de cliënt samen proberen we dan te zoeken waar het pijnpunt echt zit, zodat tijdens het gesprek duidelijk uitgesproken kan worden wat het met iemand doet.”
Vertrouwelijkheid en geheimhouding
“Vertrouwelijkheid en geheimhouding is heel belangrijk. De cliënt houdt altijd zelf de regie over wat er naar buiten gaat. Als een cliënt wil dat het vertrouwelijk blijft, dan blijft het tussen ons. Maar als een cliënt samen met ons een gesprek met een begeleider wil voeren, dan doen we dat. Het gesprek kan ook altijd plaatsvinden op een andere plek dan op de locatie van de cliënt zelf. Zodat de cliënt anoniem zijn verhaal kan doen buiten de zorginstelling bijvoorbeeld. Soms heeft de cliënt al wel tegen de begeleider verteld dat de vertrouwenspersoon komt en kan het gewoon bij de cliënt thuis.”
Voldoening in het werk
Houkelien: “Wat mij het meeste voldoening geeft is dat je cliënten weer lucht kunt geven. Als je de eerste keer bij iemand binnenkomt zit het vaak heel hoog bij diegene. Er spelen dan allerlei emoties. Het is fijn om te merken dat door de inzet van de vertrouwenspersoon de cliënt het weer op een rijtje krijgt, rust krijgt, de heftige emoties minder worden en de cliënt het een plek kan geven. Het geeft mij echt voldoening als de cliënt daarna weet wat hij ermee wil en weer perspectief heeft. Het is ook een overtuiging van me, dat iedereen het recht moet hebben om zijn verhaal te kunnen doen en dat er geluisterd wordt. Dat vind ik bijna een eer. Of je nou een breed sociaal netwerk hebt of niet, er is altijd iemand met wie je de mogelijkheid hebt om een gesprek te voeren, die naar je luistert en er voor jou is.
Peter: Als een cliënt zegt dat het prettig is geweest, ondanks wat er ook uit is gekomen, dan kijk ik goed terug op een gesprek. En wat Houkelien zegt geldt voor mij ook. Als je van betekenis kan zijn in wat voor vorm ook, is het goed. Dat is mijn graadmeter, als een cliënt dat teruggeeft is het goed voor me.
Geloof in eigen kunnen
Houkelien: “Ik ben er van overtuigd dat je soms meer kan dan je van te voren denkt. Als je in een bepaalde moeilijke fase zit kun je soms toch een kracht of kwaliteit ontdekken die naar boven komt. Daar kun je dan trots op zijn, dat je toch meer kunt dan je dacht. Zelfs als je een moeilijk leven hebt kun je daar mee om gaan en daar mag je trots op zijn.”
Peter: “Geloof vooral in jezelf, er komt altijd een oplossing, wat er ook is. Van die oplossing maak je zelf uit. Soms moet je vertrouwen hebben, er is altijd licht aan het einde van de tunnel. Je kunt naar de sombere kant kijken, maar ook naar de lichtpuntjes die er zijn in de omstandigheden of in je leven. En die zijn er altijd, hoe klein soms ook.”
Contact
Peter en Houkelien zijn onafhankelijke cliëntvertrouwenspersonen en dus niet in dienst van Riwis Zorg & Welzijn. Ze zijn allebei aangesloten bij de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen. Om via een beveiligde verbinding te kunnen e-mailen hebben ze wel een e-mailadres vanuit Riwis.
Voor meer informatie of om vrijblijvend contact op te nemen kun je ze op onderstaande nummers en adressen bereiken:
Peter van Leusden
06 – 51 14 05 51
pvanleusden@home.nl
Houkelien Maatman
06 – 52 63 34 83
hmaatman@riwis.nl
Tekst: Sylvana – redacteur Bij Riwis
Beeld: Jaap – fotograaf Bij Riwis
